KrzyÂż upamiĂŞtniajÂący polskich inteligentĂłw

[kuzyn]

KrzyÂż upamiĂŞtniajÂący polskich inteligentĂłw, wymordowanych przez NiemcĂłw podczas II wojny Âświatowej, odsÂłoniĂŞto w Iwano-Frankowsku na zachodzie Ukrainy

W tych dniach mija 70. rocznica wydarzeĂą, ktĂłre rozegraÂły siĂŞ w Czarnym Lesie w okolicach tego miasta. Ofiarami nazistĂłw byli przewaÂżnie nauczyciele.

- ByÂło to nie tylko brutalne uderzenie NiemcĂłw w polskÂą inteligencjĂŞ, uznawanÂą przez okupantĂłw za wroga numer jeden, za najgroÂźniejszÂą warstwĂŞ spoÂłecznÂą. ByÂł to element szerszego planu obu okupantĂłw. W Katyniu takÂże realizowany byÂł ten sam, zÂłowrogi plan wobec Polski - powiedziaÂł obecny na uroczystoÂściach sekretarz Rady Ochrony PamiĂŞci Walk i MĂŞczeĂąstwa (ROPWiM), Andrzej Krzysztof Kunert.

W odsÂłoniĂŞciu krzyÂża uczestniczyÂły rodziny ofiar zbrodni w Czarnym Lesie, mieszkajÂący na Ukrainie Polacy oraz przedstawiciele wÂładz polskich i ukraiĂąskich.

- Z przemĂłwieĂą, ktĂłre wygÂłaszali przedstawiciele wÂładz miasta i obwodu iwano-frankowskiego pÂłynĂŞÂło zrozumienie, iÂż jest to nie tylko tragedia PolakĂłw, lecz nasza wspĂłlna, ludzka sprawa - podkreÂśliÂł Kunert w rozmowie telefonicznej z PAP.

Stanis³awów by³ trzecim pod wzglêdem wielkoœci miastem Ma³opolski w II Rzeczypospolitej, po Lwowie i Krakowie. W 70-tysiêcznym mieœcie funkcjonowa³o m.in. kilkanaœcie szkó³ œrednich (w tym jedna z jêzykiem ukraiùskim).

Po wybuchu drugiej wojny Âświatowej miasto zajĂŞÂła Armia Czerwona, a w czerwcu 1941 roku Niemcy.

8 i 9 sierpnia 1941 roku rozpoczĂŞÂły siĂŞ w StanisÂławowie aresztowania polskiej inteligencji. Gestapo zatrzymaÂło co najmniej 130 nauczycieli, 60 oficerĂłw, prawnikĂłw, lekarzy oraz urzĂŞdnikĂłw. Pierwsza egzekucja miaÂła miejsce 14 sierpnia 1941 roku w Czarnym Lesie.

Egzekucje trwa³y do 1943 roku. Tylko w 1941 roku zamordowano ponad 800 Polaków. Wymordowano lub wywieziono do obozu zag³ady w Be³¿cu te¿ ¯ydów ze Stanis³awowa i jego okolic.

Do zbiorowych mogiÂł - byÂły to wĂłwczas podmokÂłe zapadliny - dotarli w 1989 roku dawni mieszkaĂący StanisÂławowa, ktĂłrzy po wojnie zostali w Polsce. Odnowienie mogiÂł oraz ich ogrodzenie nastÂąpiÂło w 1991 r.
PAP